آلرژي غذايي ناشناختهترين قسمت آلرژي ميباشدكه زير سايه آلرژنهاي هوايي گم شدهاست.
آلري غذايي در همه اندامهاي بدن ميتواند علائم ايجاد كند..
هرچند كه شايعترين آنها به ترتيب اهميت شامل :
1- دهان
2- مري و معده
3- رودهها
4- ريه (آسم به خصوص در سنين كودكي)
5- آلرژي بيني و سينوسها
6- گوش (به خصوص در زير 1 سالگي در شيرخواران)
7- پوست
یکی دیگر از علل مهم آلرژی، استفاده از غذاهای پردازش شده امروزی است که مملو از افزودنیهای متعدد شیمیایی است و بسیاری از این افزودنیها سبب بروز واکنشهای پرقدرتی میشوند. حالت آلرژی، ممکن است حاصل عدم تعادل جیرهی غذایی باشد. ممکن است قدرت بدن در مقابله با قند به علت دریافت بیش از حد قند تصفیه شده و بینظمی در میزان قند خون یا عدم تعادل ویتامین و مواد معدنی به علت الگوی استفاده از جیرهی غذایی ناقص از بین رفته باشد.
برای تشخیص خوراکیهای آشفتهساز دو روش وجود دارد. روش اول براساس جیرهی حذفی آزمون و خطا است. با این روش به طور خودکار، بسیاری از خطرات و غذاها حذف میشود. تا آنجا که ممکن است باید از غذاهای ارگانیک و پردازش نشده استفاده کرد و به این ترتیب است که یک مجموعهی دیگر خطرات مثل حشرهکشها، افشانههای مختلف و سایر سمها کنار گذاشته میشود.
بعد از حذف بسیاری از عوامل آشفتهساز تا حد ممکن، برای یقین به پیدایش هر نوع نشانههای مشکوک ناشی از غذا باید جستجو از خویش آغاز شود.
در این زمینه بهتر است از جیرهی حذفی استفاده شود و غذاهای مشکوک به مدت دو هفته کنار گذاشته شود تا علت مشخص گردد.
گاهی با تغییر مارک یا نوع، میتوان غذای جانشینی یافت که مایهی ناراحتی نمیشود.
زمانی این تشخیص را تعیین می کنیم که بیمار فقط به غذاها حساسیت دارد و با مصرف غذای خاص در هر مرحله فرد مبتلا به آلرژی می شود.
علائم گوارشي آلرژي غذايي:
در دهان ميتواند آفت ، در زبان ايجاد زبان جغرافياي( اگر زبان جغرافيايي به علت آلرژي باشد آن آلرژي غذايي است) ، در گل خارش ، التهاب گلو و گرفتگي صدا ، ترشحات پشت حلق ، در معده ميتواند به عنوان عدم تحمل غذا يا ايجاد استفراغ خود را نشان دهد. به هم خوردگي معده(رو دل) GI upset -در مورد زخم معده و دازدهه آلرژي از علتهاي انتهاي ليست ميباشد. در رودهها ميتواند ايجاد اسهال مكرر به خصوص در شيرخواران و حتي يبوست از علائم آلرژي غذايي باشد.
توضيح خاص:
براي همه علائم گوارشي اول به فكر علتهاي غيرآلرژي باشيم و سپس به علت آلرژي فكر كنيم و حتي اگر هيچ علتي براي مشكلات گوارشي پيدا نشد ميتوانيم آن را آلرژي محسوب كنيم.
مشكلات بررسي آلرژي غذايي:
1- هر غذا يك Single Allergen نيست و آلرژنهاي زيادي در يك غذا ميباشد.
2- آلرژنهاي مشترك بين غذاها زياد ديده ميشود.
3- آلرژي غذايي ميتواند علائم گوناگوني در بدن ايجاد كن.
4- هر عضوي از بدن ره ميتواند مبتلا كند.
5 – آلرژي غذايي بر خلاف آْلرژي استنشاقي به فرم حملهاي نميباشد.
6- سير آلرژي غذايي پيچيده ، متغير و متضاد ميباشد.
7- تا امروز تست اسكرين پيدا نشدهاست. تستهاي تشخيصي قطعي نيز وجود ندارد. فعلاً DBCT تست چالش كور دوطرفه استاندارد طلايي ميباشد.
8- حداقل يك هفته براي بررسي يك غذا بايد صبر كرد.
9- سختترين رژيم ، رژيم غذايي انسان غارنشين بايستي توصيه كرد.. رژيم انسانهاي غارنشين مواد خام و گاهي گرم كردن آن مطرح ميشود.
اساس عادات غذايي هر خانواده يكسان ميباشد ولو ظاهراً غذاهاي مصرفي فرق كند.
درمان آلرژي غذايي:
نخورند هر چه را دوست دارند يا بخورند هرآنچه دوست ندارند..
رژيم مخصوص حذف قارچهاي انگلي
از مصرف مواد زير خودداري كنيد:
* آبجو و شراب
* نانهايي كه حاوي مقدار زيادي خمير ترش هستند (از قبيل: نانهاي ترش مزه، نان جو سياه سبوسدار و برخي از كيكها)
* دوغ، خامه ترش مزه
* كنسرو آب ميوه و كنسرو گوجهفرنگي؛ ساير كنسروها، مگر اين كه فوراً پس از باز شدن به مصرف برسند
* هر نوع پنير
* شراب سيب
* ميوههاي خشك شده (از قبيل زردآلو، كشمش، آلو، خرما و انجير)
* غذاهاي كهنه، به خصوص ماهي و گوشت كه بيش از يك روز مانده باشند.
* انواع قارچها
* كلم پخته
* ماهي دودي و گوشت كنسرو (شامل سوسيس، كالباس، گوشت قورمه و ديگر اغذيه حاضري)
* سركه و غذاهائي كه حاوي سركه هستند (از قبيل سس گوجهفرنگي، چاشنيها، زيتون سبز، ترشيها و سس مايونز)
به نظر ميرسد كه نشانههاي آسم بعد از خوردن غذاهاي چيني كه حاوي مونوسديم گلوتامت هستند، نمايانتر ميشود.
معمولاً رستورانها، مواد سولفيتدار به كاهو ميزنند تا از تغيير رنگ و پلاسيدگي آن جلوگيري كنند. اغلب رستورانها براي حفظ سفيدي سيبزميني نيز از سولفيت استفاده ميكنند.
همچنين، مواد سولفيتدار در اكثر شرابها و آبجو و بعضي از آبميوهها، خشكبار، برخي از نانها و كيكها و غذاها به كار ميرود.
اگر به سولفيت حساسيت داريد، در نظر داشته باشيد كه اين مواد ممكن است داروهاي قلبي، آنتيبيوتيكها، محلولهاي تزريقي داخل سياهرگ، استروئيدها از قبيل (دكسامتازون) ضدّ دردها و بعضي از داروهاي آرامبخش وجود داشته باشد.
بعضي از محصولاتي كه معمولاً سولفيت به آن اضافه ميكنند.
* كاهو و بعضي سبزيجات خام كه در رستورانها مصرف ميشود؛
* آبجو، شراب، بعضي از آب ميوهها؛
* سسها و كرمها، به خصوص آنهائي كه حاوي اوكادو (نوعي ميوه شبيه انبه) هستند؛
* غذاهايي دريائي (به خصوص ميگو)؛
* انواع غذاهاي بستهبندي شده (برچسبها را به دقت بخوانيد)؛
* داروهاي ضد آسم: ايزوپرل، برونكوسول، آلوپنت، محلول متاپرول چند بار مصرف، براي مصرف در اسپري (اما آلوپنت يك بار مصرف فاقد سولفيت است)
اگر اجراي رژيم غذايي لازم باشد، كمبود ماده غذايي منع شده بايد به نوعي جبران شود.
مطالعه دقيق برچسب مواد غذايي، معمولاً براي تشخيص استفاده از سولفيت مفيد است.
روش دیگر تشخیص علت آلرژی «آزمون نبض» دکتر کوکا Coca است. این روش به این صورت انجام میشود. پیش از صرف وعدهی غذا، تعداد نبض در دقیقه شمرده میشود. سپس از یک وعدهی غذایی استفاده میشود که فقط دارای یک نوع خوراکی است. نیم ساعت پس از خوردن این خوراکی، دوباره نبض گرفته شده و تعدادش شمارش میشود. افزایش خفیف تعداد نبض، پس از خوردن غذا، حتی تا 16 ضربهی اضافی طبیعی تلقی میشود.
در صورتی که تعداد نبض از 84 فراتر نرود، آلرژی وجود ندارد. اما اگر تعداد نبض از یک مقدار فراتر رفت و تا یک ساعت پس از خوردن وعدهی غذایی بالامانده شخص به آلرژی غذایی دچار است.
اما، بهترین راه پیشگیری از آلرژیها یا مسلط شدن بر آنها، تقویت مقاومت کلی جسم است تا در دام هر آلرژی که در معرضش قرار میگیرد نیفتد.
در آغاز این کار، بیمار باید با 4 یا 5 روز، روزهی آب میوه، درمان را شروع کند، تکرار روزهای آب میوه، احتمالاً سبب تحمل آلرژیهای قبلی میشود. بعد از روزهی آبمیوه، بیمار باید در رژیم غذایی خود از یک چیز استفاده کند و یک هفته فقط از سبزی یا میوههایی مانند هویچ، انگور یا سیب استفاده نماید. بعد از یک هفته، یک خوراکی دیگر به وعدهی غذایی افزوده میشود. هفتهی بعد، خوراکی سوم به غذا افزوده میشود و جیرهی غذایی به این ترتیب ادامه مییابد. بعد از هفتهی چهارم، میتوان غذاهای پروتئینی را هر بار یک مورد وارد جیرهی غذایی کرد. در حالت بروز واکنش آلرژیک نسبت به غذایی که تازه وارد جیرهی غذایی شده است باید آن خوراکی قطع شده و خوراکی جدیدی آزمایش شود. به این طریق، میتوان در نهایت تمامی آلرژنهای واقعی را از جیرهی غذایی حذف نمود.
بدن برای انجام فعالیت روزانه، به ذخیرهی قلیایی بزرگی نیاز دارد. بسیاری از موارد با افزایش ایجاد اسید روزانه مثل استفاده از خوراکیهای ناباب، خستگی، استرس روانی و فقدان خواب ممکن است بر ذخیرهی قلیایی بدن تأثیر کند. تقویت ذخیرهی قلیایی طبیعی بدن با استفادهی آزاد از خوراکیهای ایجاد کنندهی قلیایی برای افراد دچار آلرژی بسیار اهمیت دارد.
خوراکیهایی که باید از جیرهی غذایی حذف شوند عبارتند از: چای، قهوه، شکلات، نوشابههای حاوی کولا، الکل، قند، غلات تصفیه شده، گوشتها، ماهی، مرغ، شیر، پنیر، کره، خوراکیهای دودی، نمک سود، ترشیها و غذاهای حاوی هر نوع افزودنی شیمیایی، نگاهدارنده و طعم دهنده، این خوراکیها یا سبب انباشته شدن سموم و یا تحریک بیش از حد غدههای فوق کلیه یا فشار آمدن بر تولید آنزیم لوزالمعده یا اختلال در تعادل قند خون میگردند.
به منظور پیشگیری؛ تمامی مجموعههای ویتامین C که به بیوفلاونوئیدها bioflavonoid شهرت دارند توصیه شدهاند. استفاده از این مواد به تدریج سبب تقویت تراوایی یاخته شده و به ایمن شدن بدن در برابر آلرژیهای مختلف و به ویژه تب یونجه کمک میکند. غالباً افزودن B5 یا اسید پانتوتنیک سبب تسکین خوب رنجوران آلرژی میشود. آلرژیهای متعدد ممکن است به علت عملکرد ضعیف غدهی آدرنال ایجاد شده باشد. در اینگونه موارد استفاده از مقدار آزادانهی اسیدهای پانتوتنیک به علاج بیمار کمک میکند ولی پیدایش بهبودی کامل چند هفته به طول میانجامد. استفاده از مقدار کافی ویتامین E نیز سودمند است زیرا این ویتامین، طبق بررسیهای انجام شده دارای خواص مؤثر آنتیآلرژیک است.
اما در بیماری دیگر آلرژی که غذاها به علت واکنش متقاطع موجب بدتر شدن علامت فرد می گردندتشخیص آلرژی غذایی خاص مطرح نمی باشد.
عمده موارد درگیری درمخاط(منطقه دهان)و سپس پوست می باشد و درگیری سیستم گوارشی در اولویت بعدی و همچنین ممکن است درگیری تنفسی نیز ایجادکند.
بیشترین سنی که آلرژی غذایی خاص ایجادمی شود دوران کودکی می باشدکه بخصوص در سال اول زندگی در غالب حساسیت به شیرگاو مطرح می باشد.
غذاها وآلرژی
هر بیمار آلرژی لازم است غذا خوردن خود را در دو حالت مختلف تنظیم نماید .
1- زمان حمله وتشدید بیماری : توصیه اکید این است که پرهیز جدی وکامل باشد که
1- شامل تجربه قبلی خود (ولو مشکوک یا قطعی )
2- تجربه قبلی همه انسان ها که تحت عنوان غذا های سودایی یا غذا های طبع عمدتا گرم شناخته می شوند
3- غذا های که در تست پوستی مثبت شده بوده اند
4- غذا های که با گرده گیا هان واکنش متقاطع دارند
5- غذا های که به یک خانواده تعلق دارند مصرف نکنند.
2-در موقعی که در وضعیت سالم هستند که محدودیت خیلی کمتر می شود
1- فقط زیاده روی نکنند یا غذای که
2- در تجربه قبلی قطعا مشکل داشته مصرف نکنند ویا از این به بعد
3- تجربه کنند که ظرف مدت عمدتا تا نیم ساعت وحداکثر تا دو ساعت بعد از خوردن یک غذا ،علائم آلرژی راپیدا کنند وتکرار هم شده باشد که یقین کنند که به آن غذا حساسیت دارند مصرف نکنند.
طول مدت پرهیز غذا ها:
غذای که به ان حساسیت قطعی دارید (چه با تجربه قبلی خودتان یا تست پوستی مثبت ) بایستی 3الی5سال از مصرف آن غذا خود داری نمایید وظرف این مدت حتی برای تست هم که شده ذره ای از ان هم نخورید
پرهیز همه عمر:
اگر کسی به غذا های تحت عنوان آجیل می شناسیم یا با غذا های دریایی حساسیت داشت بهتر است تا آخر عمر از ان ها مصرف نکند منظور همان تک غذای خاص است مثلا اگر با میگو مشکل داشت فقط میگو همه عمر نخورد یا اگر فقط با گردو یا بادام زمینی مشکل داشت فقط همان غذا تا اخر عمر مصرف نکند
غذاهای سودایی:
بشریت طی قرن ها دریافته بود که هرکس خربزه بخورد بایستی پای لرز آن هم بنشیند ودر نهایت طبع گرم یا سودایی جا افتاد که آلرژی زا ترین آن ها خانواده خربزه –بادمجان – آجیل –کاکائو- موز- انگور و.... می باشد بایستی اشاره کرد که گوجه فرنگی،ماهی، هندوانه با این که در طب قدیم سرد می دانند ولی آلرژی زا هستند پس طبع غذا ها با انسان ها فرق دارد وعلم امروز این گونه نگاه نمی کند
بادمجان وگوجه وسیب زمینی،سیر وپیاز وترخون واسفناج وکرفس،بادام زمینی، گردو، تخمه، پسته، فندق، سویا وبرخی از حبوبات،میگو،خرچنگ،صدف،موز،انبه،آناناس و کیوی
واکنش متقاطع غذا ها با گرده گیاهان
افراد با سابقه آلرژی تنفسی با گرده گیا هان تجربه کرده اند که در همان فصل خاص غذا های خاص نمی توانند مصرف کنند وجالب این که در فصل دیگر به راحتی آن غذا تحمل می کنند واین افراد در تست پوستی هم واکنش به هر دو را دارند
افراد با تست پوستی مثبت باعلف هرز | پرهیز کامل | پرهیز نسبی |
√ | هویج خام | گروه گیاهان و میوه های دانه دار (سیب و گلابی ) |
√ | کرفس |
میوه های هسته سنگی ( هلو و...)
|
√ | فلفل ، گشنیز | انبه |
√ | پاپریکا ( نوعی ادویه) | نخود سبز ( نخود فرنگی ) |
√ | بابونه ( گل گاو چشمه) | گوجه فرنگی خام |
√ | - | بادام زمینی |
√ | - | فندق + گردو + بادام |
افراد با تست پوستی مثبت با درختان | پرهیز کامل | پرهیز نسبی |
√ | کیوی | میوه های هسته سنگی ( هلو و...) |
√ | هویج خام | موز |
√ | گوجه فرنگی خام | انبه |
√ | کرفس | سیب زمینی |
√ | - | فلفل ، گشنیز |
√ | - | فندق + گردو + بادام |
افراد با تست پوستی مثبت با پلاستیک(لاتکس) | پرهیز کامل | پرهیز نسبی |
√ | کیوی | میوه های هسته سنگی ( هلو و...) |
√ | موز |
گروه گیاهان و میوه های دانه دار (سیب و گلابی )
|
√ | انبه | سیب زمینی |
√ | آووکادو | گوجه فرنگی خام |
√ | بادام زمینی |
افراد با تست پوستی مثبت با چمن | پرهیز کامل | پرهیز نسبی |
√ | کیوی | گروه گیاهان و میوه های دانه دار (سیب و گلابی ) |
√ | هندوانه ، خربز | میوه های هسته سنگی ( هلو و...) |
√ | گوجه فرنگی خام | کرفس |
√ | آرد غلات + باقلا | - |
غذاهای هم خانواده
هر غذایی به دلیل اشتراکات مواد سازنده ان به یک خانواده یا گروه غذایی تعلق دارد که بهتر است بیماران در فاز حمله یا تشدید بیماری از غذا های بقیه خانواده هم پرهیز کنند


520-220 میلیون نفر در جهان، ممکن است از آلرژی غذایی رنج ببرند.
آلرژی غذایی تاثیر قابل ملاحظه ای بر کیفیت زندگی مبتلایان (عمدتا کودکان) دارد.
اشخاص ذی ربط باید آماده پاسخگویی به نیازهای بیماران، از طریق تقویت روند تشخیص، ردیابی غذایی مسئول، کمک به بیماران بستری و پیشگیری از مرگ و میر باشند.
قانون الصاق بر چسب محتویات مواد غذایی در مناطق زیادی از جهان وجود ندارد.
از آن جا که تدابیر تشخیصی و درمانی قاطعی وجود ندارد دستورالعمل های مستند برای پزشکان، بیماران و دولت ها و صنایع که با چالش های آلرژی غذایی سر و کار دارند، ضروری است. چنین دستورالعمل هایی مانند توصیه های WAO در خصوص تشخیص و برخورد منطقی با آلرژی به شیر گاو (DRACMA; Diagnosis and Rationale Against Cow’s Milk Allergy) در دسترس و آماده اجرا هستند.
مطالعات اپیدمیولوژیک، به خصوص در مناطق کمتر توسعه یافته ضروری هستند.
حساسیت زدایی خوراکی، روش امید بخشی در کاهش بیماری های ناشی از آلرژی غذایی است.