بیانیه مشترک انجمن های آسم و آلرژی ، گوارش و کبد کودکان ، علمی ترویج تغذیه با شیرمادر و پزشکان کودکان ایران در مورد آلرژی غذایی شیرخوارانی که با شیرمادر تغذیه می شوند :
- تشخیص درست آلرژی غذایی بسیار مهم است لذا هر ضایعه پوستی ، بی قراری یا استفراغ شیرخوار را نباید به حساب آلرژی غذایی گذاشت .
- تشخیص پروکتوکولیت آلرژیک بر اساس شرح حال و یافته های بالینی است و نیازی به انجام تست های تشخیصی آزمایشگاهی مانند Rast test و تست های پوستی ندارد .
- اگر خون در مدفوع شیرخوار ، اندک و حتی اگر مکرر هم باشد ولی سایر جنبه های شرح حال و بالینی نرمال است آن را نادیده بگیرید و صبر کنید .
- در صورت افزایش رگه خون در مدفوع شیرخوار ، ابتدا فقط مصرف شیرگاو را حداقل به مدت دو هفته از رژیم غذایی مادر حذف کنید .
- اگر پس از این مدت بهبودی حاصل نشد سایر فرآورده های شیرگاو را نیز حداقل به مدت دو هفته قطع کنید . مادر را به شیردادن تشویق و بر تامین نیازهای غذایی مادر اعم از انرژی ، کلسیوم و غیره که به دلیل قطع لبنیات گاوی از آن ها محروم می شود تاکید نمایئد ولی توصیه کنید اگر به شیر شتر ، بز یا گوسفند دسترسی دارد از آن ها استفاده نماید .
- اگر پس از چهار هفته فوق در وضع شیرخوار بهبودی حاصل شد ، رعایت رژیم غذایی مادر باید تا 9 ماهگی شیرخوار ادامه پیدا کند .
- پس از 9 ماهگی شیرخوار اگر شیرخوار مشکلی نداشت مادر می تواند به تدریج ، اول از فرآورده های لبنی گاو مثلا" ماست حدود یک قاشق غذاخوری استفاده کند ، اگر نشانه ای در شیرخوار مشاهده نشد ، به تدریج مقدار آن را افزایش دهد تا پس از یک هفته به یک لیوان ماست برسد و سپس مصرف شیرگاو را از مقدار 15 میلی لیتر شروع کند و ظرف یک هفته به یک لیوان برساند .
- بدیهی است که غذای کمکی شیرخوار از پایان شش ماهگی با رعایت حذف شیرگاو و فرآورده های آن شروع خواهد شد .
- اگر پس از چهار هفته فوق در وضع شیرخوار بهبودی حاصل نشد به متخصصین مربوطه ( فوق تخصص های گوارشی کودکان یا آلرژی ایمونولوژیست ) ارجاع دهید .
- در صورت بروز سایر علائم اتوپی ( کهیر یا اگزما یا خس خس سینه ) نیز محدودیت غذایی مادر ابتدا فقط حذف مصرف شیرگاو به مدت 7 روز است .
- اگر بعد از 7 روز در وضع شیرخوار بهبودی حاصل شد برای اثبات تشخیص ، مجددا" مصرف شیر را برای مادر شروع کنید ، در صورت بروز علائم ، تشخیص آلرژی قطعی است و حذف لبنیات را حداقل به مدت شش ماه در رژیم غذایی مادر و شیرخوار توصیه نمائید .
- اگر بعد از 7 روز ، در وضع شیرخوار بهبودی حاصل نشد سایر فرآورده های لبنی را نیز به مدت یک هفته از رژیم مادر حذف کنید .
- اگر بعد از دو هفته فوق بهبودی در وضع شیرخوار حاصل نشد برای ارزیابی سایر علل آلرژی ، شیرخوار را به همکاران فوق تخصص آسم و آلرژی کودکان ارجاع دهید .
- بدیهی است در صورت سابقه آنافیلاکسی ، علائم پوستی همزمان با حداقل یک علامت سیستمیک دیگر مانند خس خس سینه ، سرفه ، آبریزش بینی ، استفراغ و.... شیرخوار باید فورا" به سطوح بالاتر ( فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی) ازجاع داده شود .
توجه :
قابل ذکر است که بهترین روش پیشگیری از بروز آلرژی در شیرخواران ، تغذیه انحصاری شیرخوار با شیرمادر است ولی در شیرخوارانی که از شیرمادر محروم و یا فرمولا تغذیه می شوند و سابقه اتوپی ثابت شده به شیرگاو در والدین یا یکی از والدین و یک فرزند دیگر وجود دارد برای پیشگیری از بروز آلرژی شیرهای
Partialy Hydrolysed protein ( HA ) و برای درمان آلرژی ، شیرهای
Extensively Hydrolysed Protein را توصیه نمائید . استفاده از شیرهای آمینواسید محدود به موارد مقاوم به درمان های فوق و یا سوء تغذیه ناشی از آلرژی است.