آسم در كودكان
آسم بر جنبههاي گوناگون زندگي كودك و خانواده او تأثير ميگذارد. اين بيماري ميتواند زمان بازي كودك را محدود كند. بسياري از كودكان، نياز به مراجعه دائم به دارو و بيمارستان پيدا ميكنند. آسم ميتواند بر سلامت رواني كودك و خانواده او اثر بگذارد.
با توجه به اين احتمالات، مقابله با آسم كودكان از اهميت ويژهاي برخوردار است. والدين بايد از وضع آسم كودك خود كاملاً آگاه باشند، و دلائل اجراي صحيح برنامه مقابله با آسم كودك را بدانند. هنگام بروزمشكلات بايد فوراً با پزشك متخصص آسم كودك تماس برقرار كرد. نكات بسياري كه براي مقابله با آسم بزرگسالان مورد بحث قرار گرفت، در مورد كودكان نيز صادق است. در اين فصل، نكاتي كه آسم كودكان و بزرگسالان را از هم متمايز ميكند، مورد بحث قرار ميگيرد.
نشانههائي كه ممكن است در دوران كودكي با آسم اشتباه شود
هر بيمار مبتلا به آسم بايد تحت نظر پزشك متخصص قرار گيرد. پزشك بايد چندين بار كودك را در حين حمله آسم ببيند تا تعدّد حملات، وخامت آن، و احتمال بروز ناگهاني نشانهها را ارزيابي كرده، درمان مناسب را تعيين كند.
در طي اين معاينات، والدين بايد با داروهاي تجويز شده آشنا شوند و براي تمام پرسشهاي خود پاسخ لازم را دريافت كنند.
همچنين، اين معاينات به پزشك فرصت كافي ميدهد تا تشخيص اوليه خود را تأئيد كند.
اگرچه معمولاً تشخيص آسم ساده است، اما ممكن است ناراحتيهاي ديگري با آسم اشتباه شوند و تشخيص را پيچيدهتر كنند.
ناراحتيهاي مشابه آسم گوناگونند. برخي از آنها عبارتند از: خناق، برونشيت، برونشيوليت، ناهنجاريهاي مادرزادي دستگاه تنفسي فوقاني (گلو)، برگشت غذا از معده به مري ، وجود اجسام خارجي در مجاري تنفسي و فيبروزكيستيك.
در اين موارد، تشخيص صحيح برعهده پزشك است. بنابراين اگر در مورد تشخيص بيماري ترديدي وجود دارد، بايد با پزشك مشورت شود.
آمارهايي در زمينه، شيوع و شرايط خاص آسم در دوران كودكي
بسياري از كودكان، دچار عوارض آسم ميشوند. اين بيماري ميتواند علائم گوناگون داشته باشد؛ مانند بعضي سرفههاي سخت كه اغلب آن را به آسم نسبت نميدهند.
چند نكته را بايد يادآور شد:
(الف) آسم و آلرژي در كودكان زير هفده سال، شايعترين بيماري مزمن است.
(ب) آسم، علت عمده غيبت كودكان از مدرسه است.
(ج) آسم يكي از علل اصلي مراجعه كودكان به بيمارستان ميباشد.
(د) اگرچه آسم ميتواند در هر سني بروز كند، ولي اين بيماري در كودكان رايجتر است.
احتمال ابتلاي پسران به آسم در دوران كودكي بيشتر از دختران است
آمار نشان ميدهد كه در كودكان زير ده سال، احتمال دچار شدن پسران به بيماري آسم دو برابر دختران است. علت اين اختلاف هنوز شناخته نشده است. هنگامي كه كودكان به دوره نوجواني نزديك ميشوند، نسبت ابتلا به اين بيماري در دختران و پسران تقريباً يكسان ميشود.
بيماري آسم در چه سني شروع ميشود؟
اين بيماري ممكن است در هر سني بروز كند، اما احتمال دچار شدن به آن در پنج سال اوليه زندگي بيشتر است. معمولاً آلرژي يكي از عوامل بروز آن در سنين كودكي است. با وجود اين، بسياري از كودكان بدون داشتن آلرژي، مبتلا به آسم هستند.
بسياري از كودكان مبتلا به آسم، در سنين بالاتر بهبود مييابند
با رشد كودك، قطر مجاري تنفسي بيشتر ميشود و در نتيجه، احتمال دارد نشانههاي آسم كاهش يافته و يا بهبود يابند. تقريباً 50 درصد كودكان مبتلا به آسم تا سن پانزده سالگي بدون درمان بهبود مييابند، ولي اين قاعده عموميّت ندارد، و بهبود بيماري يا بروز آن، ممكن است هم در سنين كودكي و هم در بزرگسالي روي دهد. البته بيشتر احتمال دارد كودكاني كه نشانههاي آسم آنها دائمي و روزانه است تا دوران بزرگسالي نيز بهبود نيابند. هيچ راهي براي پيشبيني وجود ندارد.
عواملي كه به نظر ميرسد پس از دوران كودكي سبب ادامه بيماري آسم شوند، عبارتند از:
(الف) آسمي كه پيش از سن دو سالگي آغاز شود؛
(ب) وجود آلرژي به عنوان يكي از عوامل تشديد كنده آسم؛
(ج) وجود پوليب بيني ؛
(د) جنسيّت (زيرا شيوع آن در پسران بيشتر است)؛
و (ه) تعدّد حملات آسم يا خس خس دائمي سينه كه مقابله با آن دشوار باشد. كودكاني كه فقط هنگام عفونت دستگاه تنفسي دچار خس خس سينه ميشوند، بيشتر احتمال بهبودي دارند.
همانطور كه قبلاً گفته شد، آسم اثر زيانآور دائمي بر ريهها يا مجاري تنفسي ندارد و به آمفيزم منتهي نميشود.