حرفه ای گرایی شبیه چیست؟
ویژگی های یک فرد حرفه ای
در این جا به برخی از ویژگی هایی که یک فرد حرفه ای به طور رایج از آن ها برخوردار است می پردازیم. وجود این ویژگی ها در یک پزشک شاید حداقل انتظاری است که بیماران از او دارند.
این ویژگی ها در نهایت سنگ بازی رابطه پزشک- بیمار را که همان «اعتماد» است می سازند.
مهارت
از یک فرد حرفه ای انتظار می رود دارای یک سری مهارت های ویژه در حوزه انتخابی خود باشد به گونه ای که بتوان او را یک کارشناس و خبره آن کار تلقی کرد.
این امر از طریق یادگیری، دانش، آموزش و تمرین مهارت های مرتبط با حرفه به دست می آید و در بیشتر موارد با شایستگی ها و صلاحیت های فرد به منصه ظهور می رسد. اعتبار این تخصص و مهارت با دیدن آموزش های لازم در طول دوره حرفه پزشکی کسب می شود.
استانداردها
این انتظار از یک فرد حرفه ای وجود دارد که دارای توانایی و از خود گذشتگی برای دستیابی به یک سری استانداردها در حوزه وظایف محوله خود باشد که مورد پذیرش افراد هم ردیف اوست.
حس شهرت
این انتظار از یک فرد حرفه ای وجود دارد که به گونه ای کار و رفتار کند که یا ذات و ماهیت حرفه خاص خود تناسب داشته باشد.
این انتظارها در حرفه پزشکی منحصر به فرد هستند: استانداردهای خوب در مورد لباس و ظاهر شخصی او و ملاک های مناسب گفتاری و رفتار شخصی. چنین ویژگی هایی در نظر یک بیمار، تایید کننده ملاکی قابل قبول برای حسن شهرت، حیثیت و اعتبار یک پزشک حرفه ای است.
مسئولیت پذیری و قابل اعتماد بودن
پایبندی به تعهدات و عمل به وعده ها جنبه های اصلی مسئولیت پذیری و قابلیت اعتماد به یک فرد حرفه ای است.
حصول اطمینان از انجام تکالیف و وظایف با پیشقدم شدن در انجام آن ها در حرفه پزشکی امری الزامی هستند و نبود توجه فوری به وظایف می تواند منجر به چیزی شود که تفاوت مرگ و زندگی در آن است.
صداقت
واژه probity یا صداقت از لاتین گرفته شده و به معنی خوبی، امانتداری و صداقت است.
یک فرد حرفه ای باید تمام این ویژگی ها به علاوه عدالت، پایبندی به قوانین و خصوصیات خوب کلی را داشته باشد.
صداقت، محور اعتماد عمومی است که نسبت به حرفه پزشکی وجود دارد و یک فرد حرفه ای باید با انجام اعمال درست موجب تقویت این اعتبار شود.
کردار
کردار یا عملکرد یک فرد حرفه ای در معرض دید و قضاوت عموم و سایر هم ردیف های حرفه ای او قرار دارد.
احترام
احترام گذاشتن به مسئولان و رعایت قوانین از جمله ویژگی های یک فرد حرفه ای است و این ویژگی هنگام اداره یا به کارگیری دیگران نیز باید رعایت شود.
یک فرد حرفه ای باید مبادی آداب باشد و به حداقل حقوق، شرافت و خودمختاری دیگران احترام بگذارد.
حرفه ای در برابر غیر حرفه ای
یک فرد حرفه ای باید:
* به خوب انجام دادن یک کار افتخار و مباهات ورزد و به جزئیات آن توجه کند.
* مسئولیت شخصی در قبال انجام کار و پذیرش پیامدهای آن را به عهده بگیرد.
* در پی توسعه و ارتقای مهارت های خود باشد.
* از حصول نتایجی که پایین تر از حد استاندارد هستند خشنود نباشد و تلاش کند تمام کارها به بهترین شکل انجام شوند.
* آمادگی پذیرش و اعتراف به اشتباه های خود را داشته باشد، از این اشتباه ها درس بگیرد و برای پیشگیری از وقوع دوباره این اشتباه ها اقدام های مناسب انجام دهد.
* به افرادی که مشاوره های حرفه ای به او ارائه می کنند احترام بگذارد.
در پزشکی، نمونه های رفتار غیر حرفه ای می تواند شامل موارد زیر باشد:
* دارا بودن هر گونه رفتار یا محکومیت جنایی
* رفتاری حاکی از بی احترامی به رفاه و آسایش بیماران یا اعضای جامعه و شرافت و حقوق آن ها
* ناتوانی در عمل به تعهدات بالینی
* دارا بودن رفتاری گستاخانه، توهین آمیز یا غیر محترمانه
* برخورد غیر مسئولانه یا بی تفاوت
* بی احترامی به وقت و تلاش افرادی که به او اعتماد کرده اند، (برای مثال نبودن سروقت در محل کار به طور مستمر)
* عدم امانتداری در قبال معامله های شغلی یا قراردادهای مالی
* هر گونه سوء استفاده از رابطه پزشکی و بیمار
* انجام هر کاری که موجب بی اعتمادی عموم به این حرفه می شود.
* انجام هر کاری که اعتبار یا جایگاه این حرفه را تضعیف می کند.
* خودخواهی: قراردادن منافع مالی یا شخصی خود بالاتر از ملاحظات دیگران
* پذیرش استانداردهای بالینی غیر قابل قبول
* انتقاد بی دلیل از همکاران و سایرین
* دارا بودن رفتار نامناسب با بیماران، کارکنان و غیره...
* درمان بیماران در زمان غیر مناسب
* پذیرش انجام یک عمل یا یک اقدام پزشکی که برای انجام آن آموزش، مهارت یا شایستگی لازم را ندارد.
* مقاومت و لجاجت در برابربازخوردها
* تنبلی، شلختگی یا عدم توجه به جزئیات
مسئولیت اجتماعی
بسیاری از ویژگی هایی که به آن ها اشاره شد مرتبط با مواردی هستند که به طور مستقیم با نقش حرفه ای یک شخص ارتباط داشته و به طور عموم با توانایی او به انجام وظایف مربوط می شوند.
ولی در پزشکی، این کافی نیست. ماهیت مراقبتی این حرفه به این معنی است که یک فرد شاغل در مراقبت های سلامت باید از حسی قوی برای همدلی و تمایل به انجام کارهای خوب برخوردار باشد و این امر را می توان به طور گسترده ای با دارا بودن مسئولیت اجتماعی توصیف کرد.
این موضوع می تواند شامل موارد زیر باشد:
* دلسوزی نسبت به افرادی که دچار درد و مشقت هستند.
* دارا بودن نقشی مسئولانه در جامعه
* برخورد مسئولانه با محیط زیست (به ویژه در ارتباط با نحوه اداره ضایعات بالینی و خطرناک یا استفاده از انرژی و مواد اولیه)
* انجام طبابت خوب و شایسته از جانب پزشکان عمومی مستقل یا پزشکانی که در مطب های خصوصی به کار اشتغال دارند.
* آگاهی از موضوع های اجتماعی که حرفه پزشکی در این موضوع ها دارای جایگاهی است که می تواند نقشی مهم و اساسی ایفا کند.(موضوع هایی مثل سوء استفاده جنسی به اشکال مختلف، تبعیض، ...)
* انسانیت در امور حرفه ای و شخصی (به طور مثال، ارائه کمک در موارد اضطراری)
* پایبندی به قانون (به طور مثال در ارتباط با سوء استفاده از مواد، رانندگی هنگام نداشتن وضعیت نامناسب جسمی و روحی)
در پایان و به طور خلاصه می توان گفت انجام درست کارها هنگامی که مطابق با قوانین باشد و همینطور انجام این کارها به دلایل اخلاقی باید موضوعی باشد که موجب افتخار یک فرد حرفه ای شود. پایداری در انجام کارهای درست در مواقعی که این امور بسیار راحت تر، سریع تر و ارزان تر هستند، می تواند آزمایشی بزرگ برای یک فرد حرفه ای به حساب آید.
بدون تردید برخی از افراد خواهند گفت ویژگی های حرفه ای گرایی تنها از راه کسب تجربه ارتقا خواهند یافت.
ممکن است نظر دیگران این باشد که حرفه ای گرایی صرفا اتخاذ تصمیم ها و انتخاب های درست و به دلایل درست است، قطع نظر از این که این تصمیم گیری ها در کدام مرحله از شغل حرفه ای شما مطرح می شوند.
در هر یک از این دو نقطه نظر حقایقی نهفته است، ولی هیچ وقت برای تفکر درباره این موضوع ها خیلی زود نیست.
صداقت و شرافت حرفه ای ویژگی ارزشمندی است که باید آن را پرورش داد و از همان ابتدای شغل حرفه ای از جمله زمان ورود به دانشکده پزشکی نسبت به محافظت از آن تلاش کرد.