گردهها
هنگام توليد مثل گياهان دانهدار، مانند درختان، چمن، علفهاي هرز، و گياهان گلدار، بخش نرينه دانه، گرده ميباشد.
گرده به قدري كوچك است كه فقط با چشم مسلح ديده ميشود و آن قدر سبك است كه به وسيله باد و يا توسط حشرات در همه جا پراكنده ميشود. گردههاي سبك معلق در هوا بيش از هر ماده ديگري باعث بروز آلرژي ميشوند.
به عنوان مثال، گرده چمن و علفهاي هرز آن قدر سبك هستند كه جريان هوا ميتواند آنها را تا كيلومترها فاصله منتقل كند.
از طرف ديگر، گرده گلهاي رنگارنگ، مانند گل سرخ سنگين ترند و اغلب توسط حشرات به نقاط ديگر حمل ميشوند.
و در نتيجه، كمتر سبب بروز حمله آسم ميشوند.
مقدار گردهها در مناطق خشك و پرباد بيشتر است.
باران و دماي پائين هوا معمولاً از مقدار گردهها ميكاهد.
چگونگي اجتناب از گردهها
اجتناب از گردههاي فصلي اغلب بسيار مشكل است. پيشنهادات عملي در اين زمينه عبارتند از:
(الف) بستن پنجرههاي اتاق خواب در فصول گردهافشاني گياهان، و در صورت امكان استفاده از وسائل تهويه.
از آنجا كه علفهاي هرز در ساعات اوليّه روز گردهافشاني ميكنند، اگر پنجره اتاق خواب در آن زمان باز باشد، احتمال بروز نشانههاي آسم بيشتر است.
(ب) بستن پنجرههاي اتومبيل هنگام رانندگي
چند پيشنهاد عملي
1- لوازم تزئيني و اشياء كوچك و ظريف كه باعث جمع شدن گرد و خاك ميشوند، بايد تا حد امكان كمتر مورد استفاده قرار گيرند.
تزئينات ديواري (از قبيل عكس و تابلوهاي كاردست) و كاغذ ديواري پارچهاي نيز باعث جمع شدن گرد و غبار ميشوند.
به جاي پرده كركره و پردههاي كلفت، از پردههاي قابل شستشو استفاده شود.
قفسههاي كتاب نبايد در اتاق خواب قرار گيرد.
2- كمدهاي اتاق خواب بايد كاملاً مرتب باشد و فقط لباسهاي فصل در آن نگاهداري شود.
حداقل اثاثيه ممكن در كمدها گذاشته شود.
تماس لباسها بطور منظم در مكان معيني گذاشته شود، بطوري كهاز برهم زدن آنها گرد و خاك توليد نشود.
درهاي كمد بايد حتي المقدور بسته باشد.
3- پاركت و لينولئوم به عنوان كفپوس بر فرش ترجيح دارد.
تميز كردن دائم كف اتاق (حداقل هفتهاي يكبار) توصيه ميشود.
اكثر بيماران ترجيح ميدهند اتاق خواب خود را فرش كنند، ولي بايد دانست كه زدودن گرد و خاك آن مشكلتر است.
قاليچههاي دستباف (به خصوص قاليچههاي قابل شستشو) نسبت به موكت گرد و غبار كمتري در خود نگاه ميدارد.
نظافت دائمي اتاق و استفاده از جاروي برقي بسيار اهميت دارد.
4- تشكها و تختخوابهاي فنري بايد بطور كامل روكش شوند.
هنگام نظافت اتاق، زير تخت نيز بايد تميز شود.
در اين محل نبايد چيزي گذاشت.
5- روكش بالشها نبايد از نوعي باشد كه باعث جذب مواد آلرژيزا شود.
خود بالش بايد پس از يك يا دو سال تعويض شود.
موادّ مصنوعي پولي استر از قبيل داكرون، بهترين انتخاب براي تهيه بالش است.
بالشهاي پر و الياف ابريشم نبايد مورد استفاده قرار گيرند.
بالشهاي اسفنجي در صورتي كه عرق به داخل آن نفوذ كند، ميتواند يكي از منابع اصلي رشد قارچ، كه از مواد آلرژيزا است، بشود.
6- پتو، روتختي و تشك بايد قابل شستشو باشند، بهتر است ملحفه و روتختي با آب داغ شسته شوند.
روتختي بايد در طول روز، روي تخت گسترده باشد تا جلوي گرد و خاك را بگيرد.
روي پتو و بالش نيز بايد روتختي كشيده شود.
روتختي را بايد هنگام شب از روي تخت برداشت.
هرگز نبايد روي روتختي خوابيد.
از لحاف نيز نبايد به عنوان روتختي استفاده كرد.
7- كودكي كه مبتلا به آسم است فقط ميتواند يك اسباب بازي كه توليد حساسيت نميكند و مرتباً شسته ميشود، با خود به رختخواب ببرد.
8- دهانه كولر و دستگاههاي حرارتي را بايد بست و روي آنها را پوشاند، مگر اين كه فيلتر ضد گرد و خاك داشته باشند، يك تكه پارچه تميز و مرطوب را ميتوان جلوي دريچه دستگاه حرارتي گذاشت تا مانع عبور گرد و خاك به داخل اتاق شود،
خود اين پارچه ميتواند به عنوان يك فيلتر عمل كند.
9- اتاق خواب را بايد هفتهاي دوبار بطور كامل نظافت كرد.
بهتر است شخص مبتلا به آلرژي، كار نظافت را به ديگري واگذار كند. اما اگر چاره ديگري نباشد، يك ماسك ضد گرد و خاك ميتواند مفيد باشد. گردگيري را بايد با يك دستمال مرطوب انجام داد تا گرد و غبار را جذب كند.
شخص مبتلا به آسم نبايد تا چند ساعت پس از نظافت وارد اتاق خواب شود، زيرا به احتمال زياد طي اين مدّت، گرد و خاك در هوا پراكنده است.
10- پس از انجام اين اقدامات، اتاق خواب، مكان مناسبي براي كودك مبتلا به آلرژي خواهد بود و ميتواند در آنجا به مطالعه و بازي مشغول شود و هنگامي كه كودك با اسباببازيهاي خود بازي نميكند، بايد آنها را در اتاق ديگري نگاه داشت.
11- هرگز نبايد حيوانات خانگي را به اتاق خواب راه داد.
در اتاق خواب را بايد در طول روز بسته نگاه داشت تا حيوانات خانگي وارد آنجا نشود، زيرا هفتهها طول ميكشد تا موي حيوانات از روي فرش و اثاثيه پاك شود.
انجام اين پيشنهادات در نظر اول مشكل به نظر ميرسند، و اغلب بيماران در مورد تأثير اين اقدامات ترديد دارند. بطور يقين، كاهش گرد و خاك ميتواند موجب كم شدن نشانههاي آسم و احتمالاً كاهش مصرف دارو شود.
اتاق خواب بايد محل امني براي بيمار مبتلا به آسم باشد. آخرين تدبير اين است كه، پس از پاكسازي اتاق خواب اطمينان حاصل كنيد كه دود سيگار وارد آنجا نميشود.