ورزش منظم برای سلامتی بسیار مفید است بهویژه در افرادی که مبتلا به آسم هستند. آسم یک بیمایر تنفسی است که عموماً با علائمی از این دست همراه است: خس خس سینه، سرفه، احساس تنگی نفس و کمنفسی (کم آوردن نفس).
شواهد نشان داده است که ورزش در کودکان مبتلا به آسم هم مفید بوده و در بسیاری از موارد میتواند به بهبودی علائم آن کمک کند و نیاز کودک را به دارو کمتر سازد. ورزش و آلرژی ها
ورزش متوسط و کنترل شده برای افراد آلرژیک مفید است و باید بخشی از درمان آن ها باشد.
ورزش شدید ممکن است باعث بروز یا تسریع حمله در چندین سندرم آلرژی، مانند اسپاسم برونش، رینیت، کهیر و آنژیوادم و آنافیلاکسی شود.
به منظور این که ضمن اجتناب از رخداد بالقوه علائم حین ورزش، اقدامات پیشگیرانه و درمانی جهت کنترل بیماری اتخاذ شود، تشخیص آلرژی باید بخشی از معاینه پزشکی معمول در تمام ورزشکاران حرفه ای و آماتور باشد.
فواید و خطرات ورزش در افراد آلرژیک، به منظور ارائه توصیه هایی به بیماران، پزشکان و سیاست گذاران بهداشتی درباره مراقبت کافی ورزشکاران آماتور و حرفه ای، مرور شده است.
ورزش و بیماری های آلرژی در جامعه
فعالیت فیزیکی به علت اثرات مثبت فیزیولوژیکی و روان شناختی اش، خصوصا بر روی سیستم های قلبی- عروقی، تنفسی و عضلانی، در سراسر دنیا توصیه می گردد. از طرف دیگر، فعالیت شدید ممکن است به عنوان یک «استرسور» عمل کند که هموستاز بدن انسان را تغییر داده و بر پاسخ های ایمنی، اندوکرین و عصبی تاثیر دارد، بنابراین سوالات زیر مطرح می شوند:
1. اثرات فعالیت فیزیکی در بیش از 25 درصد ورزشکاران آماتور و حرفه ای که مبتلا به بیماری آلرژیک هستند، چیست؟
2. آیا ورزش برای آن ها، اثرات مثبت دارد یا منفی؟
3. آیا باید ورزش کنند و آیا می توانند در بالاترین سطح، رقابت کنند؟
در حمایت از ورزش، مطالعات متعددی بیانگر آن است که بیماران آلرژیک از فعالیت سود می برند و بنابراین فعالیت منظم باید بخشی از مراقبت بیماران آلرژیک باشد. در حقیقت، آموزش کنترل شده و فعالیت متوسط، سبب بهبودی تناسب اندام و کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری آلرژیک می شود. به هر حال، جدای از اثرات میبتی که بر اعتماد به نفس و رشد دارد (خصوصا در کودکان آلرژیکی که به دلیل آلرژی و آسم شان، از فعالیت های فیزیکی نرمال دور مانده اند) ورزش می تواند سبب کاهش وزن و تغییرات مثبت در رژیم غذایی شود. بنابراین از افزایش وزن و چاقی، که عامل خطر دیگری برای آسم در افراد آلرژیک می باشد، اجتناب می شود. با وجودی که آسم، فی نفسه تاثیری در القای عادت یک جا نشینی ندارد و با افزایش چربی بدن یا عدم تناسب اندام، همراه نیست، کاهش وزن سبب بهبودی عملکرد ریه در بیماران آسماتیک می شود. در نهایت، ورزش منظم موجب بهبود عملکرد سیستم ایمنی می شود و سبب پیشگیری بیشتر از عفونت های ویروسی و باکتریایی، خصوصا مجاری تنفسی فوقانی می شود که از عوامل خطر، برای حملات آلرژی تنفسی هستند. در مقابل اثرات مفید فوق، فعالیت ممکن است سبب تحریک یا تشدید سندرم های ازدیاد حساسیت متعددی مثل برونکواسپاسم، رینیت، کهیر و آنژیوادم و حتی واکنش های سیستمیک شدید (آسم ناشی از ورزش، رینیت، کهیر یا آنافیلاکسی) گردد. بعضی از انواع ورزش مثل ورزش استقامتی، شنا یا ورزش های زمستانی، همراه با افزایش خطر سندرم های ازدیاد حساسیت آلرژیک هستند.
در آلرژی های تنفسی، تشدید علائم احتمالاً مربوط به افزایش تهویه همراه با ورزش هستند، خصوصا اگر در هوای سرد یا در محیطی با درصد بالایی از آلرژن ها یا آلاینده ها صورت گیرد. در حقیقت، بعضی از ورزش ها، در نتیجه تماس با آلرژن ها و آلاینده های خاص مثل گرده ها در ورزش در فضای بسته، مایت ها و کپک ها در ورزش در فضای باز، کلر استخرهای شنا، مواد لاتکس، شوره اسب و غیره می باشد.
در نتیجه:
بیماری های آلرژیک در ورزشکاران حرفه ای
در مطالعات متعدد نشان داده شده که بیماری های آلرژیک، حتی شایع تر از جمعیت عادی، در ورزشکاران نخبه رخ می دهند. بیماری های آلرژیک در طب ورزش (آسم، افزایش تحریک پذیری راه هوایی، رینوکنژنکتیویت آلرژیک، کهیر ناشی از ورزش و آنافیلاکسی)، مشابه همان مواردی است که برای ورزشکاران آماتور ذکر می شود. به هر حال، تشخیص و درمان این بیماری ها در ورزشکاران، نیازمند توجه خاص، جهت دستیابی آنها به بهترین وضعیت، ضمن در نظر داشتن قوانین رایج ضد دوپینگ است. علاوه بر این، چالش فیزیکی عمده و تمرین بیش از حد، ممکن است موجب نقض ایمنی گذرا در ورزشکاران شود (که تئوری پنجره باز «open window» خوانده می شود) که با افزایش خطر عفونت ها، به خصوص در مجاری تنفس فوقانی همراه است (عفونت دستگاه تنفس فوقانی).
آسم و افزایش پاسخ دهی برونش (BHR) در ورزشکاران
شیوع روز افزون آسم و BHR مکررا در ورزشکاران برجسته گزارش شده اند. آسم و BHR به طور شایع، در ورزش های استقامتی مثل اسکی cross-country و biathlon و شنا روی می دهند. تصور می شود که افزایش تهویه در خلال ورزش های استقامتی، موجب تغییرات اپیتلیوم و التهاب غشای مخاطی برونش می شود. به علاوه، فاکتورهای محیطی مانند افزایش استنشاق هوای سرد و خشک دراسکی cross-country و biathlon، کلر در شناگرها و ذرات فوق العاده کوچک حاصل از ماشین های فریز کننده در اسکیت نمایشی و بازیکنان هاکی روی یخ، دخالت دارند.
اقدامات تشخیصی و درمانی در ورزشکاران، باید بر طبق همان دستوالعمل های افراد عادی صورت بگیرند. اما، بعضی از داروهای ضد آسم در لیست مواد دوپینگی ممنوعه قرار دارند. روش های تشخیص خاص باید برای ورزشکاران بکار روند تا استفاده از داروها طبق مقررات باشند. مصرف تمام بتادوآگونیست ها (به جز سالبوتامول و سالمترول استنشاقی با دوزهای درمانی) ممنوع است. تجویز این داروها مستلزم یک گواهی است. برای استفاده از معافیت درمانی (TUE) جهت تایید استفاده از داروهای بتادواگونیست استنشاقی در المپیک 2008 پکن، ورزشکاران نیاز به جلب رضایت کمیته پزشکی المپیک بین المللی داشتند
معافیت کاربرد درمانی بتادوآگونیست ها
برای استفاده از استرویید استنشاقی نیازی به TUE نیست. بعد از اول ژانویه 2010، گواهی خود اظهاری درباره مصرف آن ها کافی است. برای آسم خفیف، که در بسیاری از ورزشکاران روی می دهد دستورالعمل های معمول، کاربرد ندارند، زیرا تجویز بتا دو اگونیست های استنشاقی را مستلزم تست مثبت افزایش پاسخ دهی برونش می دانند که لازمه آن، ازدیاد پاسخ دهی متوسط تا شدید برونش است و این امر، منطبق با آسم شدید تا متوسط می باشد. به دنبال این سیاست، که با حمایت کمیسیون پزشکی کمیته بین المللی المپیک، (loc-Mc) (International Olympic Committee Medical Commission)، اجرا شد، تعداد بیشتری از ورزشکاران می توانند از درمان ضد التهابی استروییدهای استنشاقی بهره ببرند. اگر مکانیسم های پاتوژنیک ایجاد آسم و ازدیاد پاسخ دهی برونش در ورزشکاران را در نظر بگیریم، احتمالا این اقدام برای ورزشکاران مفید است. در یک مشاهده تجربی (که در هیچ ترایال کنترل شدهای بررسی نشده) به نظر می رسد که استفاده از ایپراترپیوم بروماید استنشاقی به همراه بتادواگونیست استنشاقی، در ورزشکاران استقامتی مبتلا به آسم، نسبت به آسم های دیگر، اثر برونکودیلاتوری بیشتری دارد.
رینوکنژنکتیویت آلرژیک در ورزشکاران:
رینوکنژنکتیویت، در ورزشکاران خیلی شایع است (بینی ورزشکار). رینیت آلرژیک همراه با حساسیت به پولن و آلرژن های فصلی دیگر، در ورزش های تابستانی نسبت به ورزش های زمستانی به طور شایع تری دیده می شود، این امر ممکن است ناشی از افزایش مواجهه هنگام مسابقات، در خلال ماه های گرده افشانی گیاهان باشد.
رینیت غیر آلرژیک با نوتروفیلی و انسداد بینی شایع، در شناگران گزارش شده اند، در حالی که مواجهه با هوای سرد، ممکن است مسئول رینیت وازوموتور در ورزشکاران ورزش های زمستانی باشد.
WADA و IOC-MC تجویز آنتی هیستامین های برای ورزش را مجاز می دانند. به هر حال، مصرف آنتی هیستامین های نسل اول، به دلیل پتانسیل عوارض جانبی قلبی عروقی، و امکان تاثیر آن ها بر هوشیاری و عملکرد، باید تحت مراقبت صورت بگیرد. بنابراین معمولاً در ورزشکاران، استفاده از آنتی هیستامین های نسل دوم و سوم توصیه می شود.
آنافیلاکسی و کهیر ناشی از ورزش در ورزشکاران:
کهیر و آنافیلاکسی ناشی از ورزش بعد ای ورزش سنگین روی می دهد. در اغلب موارد، به علت ورزش سنگین و آلرژی غذایی توام می باشد. نه ورزش و نه آلرژی غذایی، به تنهایی نمی توانند چنین واکنشی ایجاد کنند، اما ترکیب دریافت غذا و ورزش سنگین طی 2-1 ساعت پس از غذا خوردن سبب بروز علائم می شود. بنابراین، تشخیص آلرژی غذایی در ورزشکاران، مهم است و ممکن است یک تست تحریکی با غذای مربوطه همراه با ورزش، لازم باشد. آنافیلاکسی ناشی از ورزش، همانند سایر آنافیلاکسی ها باید با آدرنالین درمان شود.
توصیه ها برای افراد آلرژیک:
برای افراد آلژیک مهم است که علائم احتمالی رینیت آلرژیک، آسم، کهیر و آنافیلاکسی همراه با ورزش را بشناسند، به این ترتیب، آن ها می توانند درمان مناسب را برای کنترل علائم جست و جو کنند و به ورزش ادامه دهند. پزشکان، حکومت ها، گروه های حمایت از آلرژی/ آسم و... می توانند این اطلاعات را به جامعه ارائه دهند. در صورت بروز علائم آلرژیک، افراد باید برای تشخیص و درمان وضعیت آلرژیک مربوط به ورزش، نزد پزشک آگاه و ماهر فرستاده شوند. این فرد باید متخصص آلرژی باشد اما ممکن است یک پزشک عمومی، متخصص ریه و یا متخصص طب ورزش باشد که در زمینه مراقبت از بیماری های آلرژیک آموزش دیده است.
بیماران باید یاد بگیرند که چگونه از این وضعیت ها پیشگیری کنند و درباره درمان مناسب، آموزش ببینند. از آنجا که در صورت درمان صحیح بیماران، آن ها می توانند به ورزش ادامه دهند، پیگیری آن ها الزامی است.
برای پزشکان:
پزشکان، به خصوص آلرژیست ها و متخصصین ریه، باید برای شناخت بیماری های آلرژیک مرتبط با ورزش، آموزش ببینند و تست های تشخیصی مناسب و درمان صحیح برای ورزشکاران آماتور و حرفه ای را یاد بگیرند. در بعضی موارد ممکن است، پزشک عمومی یا پزشک طب ورزش، برای مراقبت این موارد آموزش ببینند. به دلیل شیوع بالای این وضعیت ها و هم چنین برای این که آمادگی ارجاع بیماران به متخصص را داشته باشند، پزشکان عمومی باید با این موارد آشنا باشند. مهم است که تمام بیماران برای شناسایی دقیق فاکتورهای محرک بالقوه، ارزیابی شوند. پزشکان تیم ورزشی باید برای شناخت علائم وضعیت های آلرژیک مربوط به ورزش در ورزشکاران آموزش لازم را دیده باشند زیرا بسیاری از ورزشکاران ممکن است از وضعیت خود آگاهی نداشته باشند.
برای سیاست گذاران بهداشت:
سیاست گذاران بهداشت، باید از اهمیت و شیوع بیماری های آلرژیک و این که آن ها چگونه روی فعالیت فیزیکی اثر می گذارند، آگاه باشند. آن ها باید بدانند که بسیاری از بیماران تشخیص داده نشده و بنابراین هرگز درمان نمی شوند. آن ها باید ارتقای آگاهی مردم عادی از آلرژی را ضروری بشناسند زیرا به این ترتیب، ورزشکاران آلرژیک علامت دار به جست و جوی تشخیص و درمان می پردازند. آن ها باید سیاست ها محلی را وضع کرده و مقررات آموزش پزشکان درباره اقدامات تشخیصی و درمانی تمام آلرژی ها را تشویق کنند و انجام تحقیقات در این زمینه ها را تشویق کنند.
برای پژوهشگران:
مطالعات به منظور ارزیابی اپیدمیولوژی، شیوع و تاثیر بیماری های آلرژیک بر کیفیت زندگی در ورزشکاران آماتور و حرفه ای مورد نیازند. تدوین پروتکل هایی برای ارزیابی اثر بخشی و بی خطر بودن درمان این وضعیت ضروری است، که پس از آن، باید یک برنامه عملی مبتنی بر شواهد و بر اساس نتایج تحقیقات ایجاد گردد.
● چرا ورزش در افراد مبتلا به آسم مفید است؟ ورزش منظم قلب، استخوانها و سیستم گوارش را سالم نگه میدارد و مانع افزایش وزن میشود. ورزش سبب میشود که فرد احساس بهتری داشته و بهتر بتواند با استرسهای روزمره مقابل کند. همینطور باعث بالاتر رفتن ظرفیت تنفس شده که این خود بهبودی فرد مبتلا به آسم ار در پی خواهد داشت. تناسب بدنی و فعالیت مستمر، فینفسه امر مهمی است که این موضوع با افزایش سن، اهمیت بیشتری مییابد. علاوه بر این، فعایلت به بهبود عملکرد مفاصل میانجامد. شواهد نشان داده است که افرادی که به ورزش مستمر میپردازند، در سنین میانسالی نسبت به سایرین توانایابیهای جسمی بیشتری دارند. تحقیقات نشان دادهاند که تمامی رشتههای ورزشی میتوانند در بهبود بیماری آسم مؤثر باشند، حتی اگر این فعالیت تنها شامل چند دقیقه پیادهروی در طول روز باشد. ● اجازه ندهید که آسم مانع ورزش کردن شما شود این حقیقت دارد که گاهی اوقات ورزش میتواند سبب بروز علائم آسم شود ولی راههای زیادی وجود دارند که مانع بروز این اتفاق گردند. در ابتدا شما باید توسط پزشک خود مطمئن شوید که بیماریتان کنترل شده است. اگر آسم شما کنترل شده باشد میتوانید ۲ تا ۵ بار در هفته و هر بار به مدت ۳۰ دقیقه ورزش کنید بدون اینکه دچار تنگی نفس شوید. ▪ اقداماتی که فرد آسماتیک به هنگام ورزش باید انجام دهد: - افرادی که با آنها ورزش میکنید بدانند که شما آسم دارید. - مدت زمان ورش خود را بهتدریج افزایش دهید. - همیشه اسپری تنفسی را همراه داشته باشید. - اگر ورزش سبب شروع و یا تشدید آسم شما میشود حتماً بلافاصله قبل از شروع ورزش از اسپری خود استفاده کنید. - بهتدریج خود را گرم کنید و یک باره ورزش را قطع نکنید. - از عوامل یکه باعث تشدید آسم شما میشوند پرهیز کنید، مواردی همچون هوای خیلی سرد، دود و غذاهای محرک - اگر در طول ورزش دچار علائم آسم شدید، ورزش را قطع کنید، از اسپری استفاده کنید و صبور کنید تا احساس بهبودی به سراغتان آید و بعد دوباره میتوانید به ورزش ادامه دهید. ورزشهای ایروبیک، دوچرخهسواری و رقص از جمله ورزشهائی هستند که برای بیمار آسمی توصیه میشوند زیرا این ورزشها ظرفیت قلب و ریه را بالا برده و جریان خون را بهتر میکنند و نیز حجم عضلانی و استقامت بدن را بالا میبرند. اگر شما دارای مفاصل دردناک و خشکی هستید از ورزشهائی نظیر دو و ایروبیک که فشار زیادی بر روی مفاصل میآورند اجتناب کنید. ورزشهائی همچون شنا و یوگا فشار کمتری را بر روی مفاصلی که متحمل وزن هستند ایجاد میکنند و به همین جهت بیشتر توصیه میشوند. در هر حال اجازه ندهید که خستگی و درد مفاصل بهانهای برای ورزش نکردن باشند. ● شنا بهطور کلی شنا برای افرادی که آسم دارند ورزش بسیار مناسبی است زیرا محیط گرم و مرطوب استخر نمیتواند علایم آسم را تشدید کند. شنا یک ورزش بسیار مناسب در هر سن و هر سطحی از تناسب اندام است که در هر ساعت ۳۰۰ کالری یا بیشتر انرژی میسوزاند و هیچ کشیدگی و یا استرس و فشاری روی عضلات ندارد. زیرا خود آب همانند یک محافظه عمل میکند. ● فعالیتهای روزانه اگر محدودیت زمانی داشته باشید باز هم میتوانید ورزش را در زمره فعالیتهای روزانه و مستمر خود قرار دهید. مثلاً ۲۰ دقیقه پیادهروی قبل از صرف ناهار و یا استفاده از پله بهجای آسانسور میتواند راهکاری ساده برای از دست ندادن فعالیتهای روزانه باشد. شما حتی میتوانید در انتهاء شب نیز چند دقیقهای را به یک ورزش کوتاه ولی منظم اختصاص دهید. ● آسم ورزشی چرا آسم ناشی از ورزش اتفاق میافتد؟ و یا آنچه باید کرد؟ بیشتر افراد مبتلا به آسم اگر در هوای سرد یا خشک ورزش کنند دچار حملات آسم میشوند شما در حال استراحت از راه بینی تنفس میکنید و هوای تنفسی را از این طریق گرم و مرطوب میسازید ولی در حال ورزش نیاز به اکسیژن، بالا میرود و از این روی سریعتر و از راه دهان نفس میکشید که راهها یهوائی به هوای سرد و خشک واکنش نشان میدهند و عضلات تنفسی کشیده خواهند شد، افراد کمی هستند که با شروع ورزش دچار آسم و علایم آن میشوند پزشکان معتقدند که این نوع دیگری از آسم است که ممکن است برای افراد آسماتیک اتفاق بیفتد. ● چرا بچهها و جوانان به آسم ورزشی مبتلا میشوند و افراد بالغ خیر؟ امروزه فکر میکنند افرادی که آسم ورزشی میگیرند در واقع قبلاً دچار بیماری اسم شده بودند ولی بهعلت خفیف بودن آن در مواقع عادی خود را نشان نمیداده است. ورزش تنها یکی از مواردی است که نشان میدهد عبور هوا از مجاری تنفسی سبب تحریک و تشدید علائم آسم میشود. اگر شما فردی مبتلا به بیماری آسم هستید بدانید که مجار یتنفسیتان تحریکپذیر هستند. این بدان معنا است که اگر برخی چیزها برای مردم عادی بیضرر هستند ممکن است برای شما آسیبرسان باشند. ▪ بنابراین از موارد زیر پرهیز کنید: - هوای سرد: بهویژه اگر از هوای گرم داخل به هوای سرد بیرون میروید. - دود سیگار - استرسهای عاطفی: علیرغم اینکه تحقیقات جدیدی در این زمینه صورت نگرفته است ولی اغلب بیماران آسماتیک اظهار میدارند که علائم بیماریشان با ناراحتیهای روحی روانی و عاطفی افزایش مییابد. - عفونتهای تنفسی همچون سرماخوردگی و آنفولانزا - برخی داروها همانند بتا بلوکرها که برای بیماری قلبی و فشار خون استفاده میشوند. - هضم نشدن غذا و برگشت اسید از معده (ریفلاکس معده به مری) ● آیا ورزشهای خاصی وجود دارند که بدتر از انواع دیگر آن باشند؟ بلی، دویدن بهطور کلی شنا بهترین ورزش برای بیماران آسماتیک است ولی راه رفتن بر روی تردد میل و یا استفاده از دوچرخه ثابت خطر به مراتب کمتری را برای این بیماران خواهد داشت. برای ایجاد آسم ورزشی دفرد باید حداقل ۶ دقیقه ورزش کند ولی شما میتوانید با گرم کردن خود قبل از شروع ورزش، از ایجاد حملات شدید آسم پیشگیری کنید. فراموش نکنید که آسم ورزشی روی دیگری نیز دارد که میتواند حتی مفید تلقی شود. زیرا سبب میشود که آسم یک کودک تشخیص داده شود. تعداد زیادی از ورزشکاران مثل دوندهها و اسکیبازان دچار آسم ورزشی میشوند. این آسم خفیف که شاید برای دیگر افراد جامعه بیاهمیت باشد برای افراد ورزشکار مرز بین قهرمانی و شکست است. |
||||||||