ضايعات معمولا“ در چين هاي بدن ايجاد ميشود. مناطق شايع درگير : شيار بين انگشتان دست
، مچ دست ، نشيمنگاه ، ناحيه كمر و اطراف ناف ، اطراف نوك پستان در خانمها و روي آلت تناسلي در آقايان است .
دركودكان معمولا“ درگيري گسترده تر است و سراسر بدن حتي كف دست و پا و سر نيز ممكن است مبتلا شود .
خاراندن ضايعات گاهي باعث سوار شدن عفونتهاي چركي روي ضايعات گال ميشود .
چه افرادي بيشتر در معرض ابتلا به گال ميباشند ؟
عامل گال ميتواند تمام افراد يك خانواده را در هرسني كه باشند مبتلا كند . بيماري بيشتر از افرادي شروع ميشود كه تماس نزديك بدني با ديگران دارند مانند :
- بچه ها ، مادراني كه كودك شيرخوار دارند ، سالمنداني كه در سراي سالمندان زندگي ميكنند، سربازان ، زندانيان بدانيد ابتلاي به گال نشانه اي از عدم رعايت بهداشت نيست .
چرخه زندگی انگل
محل زندگى انگل، داخل پوست بدن انسان مخصوصا پوست مناطق چین خورده بدن مانند زیر بغل ، قسمت داخلی آرنج ، ناحیه تناسلی اطراف پستانها ، پوست بین انگشتان و ...است پس از انتقال به ميزبان، قسمت سطحى پوست بدن را به صورت عمودى سوراخ كرده سپس به ايجاد تونل در سطح افقى مى پردازد بطوريكه در هر شبانه روز حدود ۳-۲ ميليمتر پيشروى مى كند و تخمهايش را در داخل آن قراردهد. انگل ماده در طول زندگى ۵-۴ هفته اى خود در داخل تونل ها داخل جلدى حدود ۵۰-۴۰ تخم مى گذارد كه بعد از ۵-۳ روز حدود ۱۰ درصد آنها باز ميشوند و لاروهايي از آنها خارج مى شوند كه از سلولهاى پوست تغذيه كرده و تونلهاى جديدى را ايجاد مى كنند و نهايتا به انگل بالغ تبديل مى شوند. دوره زندگى انگل از تخم تا تخم ۲۴-۱۰ روز طول مى كشد. خارش گال در نتیجه واکنش حساسیتی بدن به انگلها، تخم ها و بقایای بدن آنها است.
چگونه گال گسترش می یابد؟
تماس جنسی رایج ترین شکل انتقال گال در میان جوانانی که از نظر جنسی فعال هستند می باشد گسترش گال از طریق تماس نزدیک با فردی که گال دارد و همچنین می تواند توسط حوله مشترک و سایر وسایل شخصی پخش شود گال اغلب می تواند روی چند عضو خانواده در یک زمان تاثیر گذارد، و می توانید آن را به شخص دیگر منتقل کنید قبل از اینکه شما علائمی داشته باشید. مکان هایی که انگل وارد می شود در ( فضاهای بین انگشتان دست، سطوح فلکسور مچ دست، آرنج، زیر بغل، خط کمربند، پا، کیسه بیضه ها ( در مردان ) و سینه ( زنان ) می باشد.
در سالمندان، گال بیشتر در پشت رخ می دهد در نوزادان و کودکان کوچک، لانه ها معمولا در کف دستها و پاها قرار دارد. پاپول قرمز و وزیکول به اندازه یک تا 3 میلی متر در بزرگسالان دیده می شود. این ضایعات حباب مانند و پر از مایع روشن است.
راههای سرایت و انتقال بیماری:
انتقال از طریق کوچکترین تماس مستقیم با پوست بیماران وهم چنین از طریق لباس ( خصوصاً لباس زیر ) ملحفه و سایر وسایل شخصی آلوده صورت می گیرد .
تماس نزدیک حداقل برای ۱۵ دقیقه با افراد آلوده و انتقال از طریق وسایل آلوده راه اصلی انتقال است.
سایر راههای انتقال بیماری شامل موارد زیر است:
۱- خوابیدن در بستر دیگران
۲- زندگی در محیطهای اجتماعی شلوغ
۳ - انتقال از راه لباس و یا وسایل آلوده مثل لباس خواب
۴- بازی کودکان با یکدیگر مخصوصاً در مهدکودکها
۵ - نگهداری از اشخاص آلوده
علائم گال چه هستند؟
گال سبب خارش شدید معمولا در شب، راش یا زخم با تاول های کوچک می شود. در بچه های کوچک و افراد مسن بدترین خارش را ایجاد می کند در کودکان به طور معمول واکنشهای پوستی بدتر است. اگر اولین بار است که شما گال گرفته اید ممکن است چند هفته قبل از خارش و زخم پوست گرفتار شده باشید. اما اگر شما قبلا گال گرفته باشید علائم احتمالا در عرض چند روز شروع می شود. گاهی اوقات در اثر خارش بیش از حد در گال، پوست تحریک شده و ملتهب می شود و می تواند منجر به عفونت ثانویه پوست شود.
یا سگ و گربه هم ناقل بیماری هستند؟
سگ ها و گربه ها دارای انواع متفاوتی از انگل ها هستند که درصد بسیار زیادی از آنها نمی توانند به راحتی به انسان انتقال پیدا کند. انگل های بخصوصی بر روی بدن سگ ها وجود دارند که بیماری گال را انتقال می دهند و با نام mange شناخته می شوند. البته زمانیکه انگل های بدن گربه سانان و سگ سانان با پوست انسان برخورد میکنند، به راحتی نمی توانند به بقای خود ادامه دهند و تنها یک خارش سطحی را بوجود آورده و سپس از بین می روند. این قبیل خارش ها با بیماری خارش انسانی که با گذشت زمان بد و بدتر می شود و تا زمانیکه به درستی درمان نشود از بین نمی رود، تفاوت دارد.
آیا خطرناک است؟
گال خطرناک نیست اما مسری میباشد و اگر فوراً معالجه نشود به دیگر اعضاء فامیل یا کلاس مدرسه سرایت میکند.
براي درمان گال چه بايد بكنيد ؟
درمان گال ساده و سريع است و با رعايت اصول زير بيماري به راحتي درمان ميشود . كرم ها و محلولهايي كه به اين منظور تجويز ميگردد صرفا“ بايد طبق دستور پزشك مصرف گردد .
1- در اولين فرصت به متخصص پوست مراجعه كنيد.
2-ازخود درماني پرهيز كنيد . شستشوي پوست با پودر لباسشوئي يا صابون محرك و استعمال خودسرانه پمادهاي كورتون ( مثل بتامتازون ، كلوبتازول و ….. ) باعث بدتر شدن بيماري شما مي شود .
3-لباسها ، ملحفه و حوله هايي را كه در 48 ساعت گذشته استفاده نموده ايد ، با آب جوش شسته و در آفتاب خشك كنيد .
لوازم شخصي كه قابل شستشو نمي باشد را بمدت 10 روز در يك نايلون پلاستيكي در بسته قرار دهيد و سپس استفاده نمائيد .
4-تمامي افراد در تماس با فرد مبتلا ( معمولا“ كليه افراد يك خانواده ) چه دچار خارش باشند و چه نباشند بايد تحت درمان قرار گيرند .افرادي كه با افراد آلوده در تماس نزديك بوده اند مانند دوستان نزديك يا همكلاسيها نيز بايد درمان شوند.
تمامي افراد خانواده بايد همزمان درمان شوند .
5-24 ساعت پس از شروع درمان خطر سرايت بيماري به شدت كاهش مي يابد
6-عموما“ يكي از داروهاي زير براي بيمار مبتلا به گال تجويز ميشود :
الف- محلول GBH ( ليندان 1% ) كه شب برروي پوست خشك سرتاسر بدن از گردن به پائين ماليده ميشود و8 تا 12 ساعت بعد آنرا مي شويند . اين دوره درماني را به توصيه پزشك ميتوان يك هفته بعد تكرار كرد.
-از تكرار درمان قبل از يك هفته خودداري كنيد .
- مصرف ليندان در كودكان زير 5 سال ، زنان شيرده و باردار و افراد مبتلا به صرع ممنوع است .
ب- مصرف كرم Permethrin %5 مشابه محلول ليندان است
پرمترین- گیلارانکو5%
طبقه بندی درمانی : داروی خط اول در درمان گال
مکانیسم اثر و فارماکوکینتیک : پرمترین از طریق تاثیر روی غشا سلولهای عصبی و مختل کردن جریان کانالهای سدیم،سبب تاخیر در رپلاریزاسیون و در نتیجه فلج انگل های مورد نظر می شود . پرمترین از طریق هیدرولیزاستری به سرعت به متابولیت های غیرفعال متابولیزه می شوند عمدتا از طریق ادرار دفع می شود .نتایج مطالعات نشان داده اند که حدود 2%یا کمتر از مقدار گرم مصرف شده جذب می شود .اثر دارو حداقل به مدت 10روز بعد از یک بار استعمال دارو روی بدن باقی می ماند .
موارد مصرف: کرم پرمترین 5% برای درمان آلودگی به انگل Scarcoptes scabiei (عامل بیماری گال) به کار می رود.
موارد منع مصرف : این دارودر افرادی که سابقه هر گونه حساسیت به اجزا به کار رفته در تهیه آن و داروهای مشابه را دارند نباید مصرف شود.
هشدارها و احیاطهای لازم : مصرف این دارو در زمان بارداری و شیردهی باید طبق نظر پزشک انجام شود.
این دارو تنها برای استعمال خارجی است .خارش ، قرمزی و ادم که معمولا همراه این بیماری است ممکن است در صورت استفاده از کرم پرمترین برای مدت کوتاهی تشدید شود.
عوارض جانبی: معمول ترین عارضه همراه با مصرف این دارو خارش است همچنین احساس سوزش خفیف و گذرا ،قرمزی،بی حسی و راش هم ممکن است در مصرف این دارو مشاهده شود.
مقدار و نحوه مصرف : مقدار مورد نظر از کرم را از گردن تا کف پا به طور کامل روی پوست بمالید و ماسا ژ دهید و پس از 8تا 14 ساعت روی پوست را بشوئید.معمولا برای درمان از این کرم تنها یکبار استفاده می شود .
نوع بسته بندی پرمترین5% : تیوب 30گرمی
شرایط نگهداری :در دمای کمتر از 30 درجه سانتی گراد نگهداری شود.
از یخ زدگی محافظت شود.
ج-پمادهاي دست ساز حاوي گوگرد كه زرد رنگ هستند براي بچه ها و زنان باردار و شيرده قابل مصرف است .اگر اين دارو براي شما ويا كودك شما تجويز شده بايد سه شب متوالي به سرتاسر پوست بدن ازگردن به پائين بماليد و سپس روز چهارم آنرا بشوئيد . درصورت توصيه پزشك ميتوان درمان را يك هفته بعد تكرار كرد .
7- براي كنترل خارش كه ممكن است تا 2 هفته پس از درمان نيز ادامه يابد ميتوان از آنتي هيستامين ها استفاده كرد.
8-يك تا دو روز پس از آغاز درمان ممكن است خارش كمي تشديد يابد كه از اثرات درمان است ، در صورت بروز اين عارضه يا ادامه خارش دوهفته پس از درمان حتما“ با پزشك خود مشورت كنيد.
راه های مراقبت و پیشگیری:
باتوجه به اینکه ابتلا به بیماری گال مستقیماً به عدم رعایت بهداشت فردی و گروهی و نداشتن آگاهیهای لازم بهداشتی مربوط میشود بنابراین آموزش بهداشت به گروههای زیرضروری است:
۱ - دانشآموزان
۲- مسولان و سایر کارکنان مدارس
۳ - اولیای دانشآموزان
این گروهها باید با روشهای زیر آشنا شوند:
-1 رعایت بهداشت فردی و پاکیزه نگاهداشتن لباس
2-اجتناب از پوشیدن لباسهای زیر دیگران
3-جداسازی بیمار تا بهبودی کامل
-4 بیماریابی در سایر افراد خانواده زیرا معمولاً بقیه افراد خانواده نیز مبتلا میشوند
-5 درمان صحیح و کامل مبتلایان
-6 سمپاشی محل زندگی هیره
-7 درمان کلیه افراد خانواده و سایر مواد تماس طبق دارونامه
-8 ضدعفونی و جوشاندن لباسهای بیماران به مدت ۵ – ۴ دقیقه در آب جوش و خشک کردن در آفتاب
-9 آموزش به مردم در خصوص راههای انتقال بیماری
-10 آموزش بهداشت به افرادیکه در اماکن تجمعی مانند مدارس ، سربازخانه هاو …. زندگی می کنند .
-11 آموزش به مردم در مورد استحمام حداقل دوبار در هفته
-12 آموز ش به مردم در مورد عدم استفاده از لباس و رختخواب دیگران
-13 اتو کردن درزهای لباس تا انگلهای احتمالی این ناحیه از بین بروند .
گال"برگرفته ازسایت روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران
و سایت http://www.pezeshk.us
و سایت آوای سلامت "