آسم یا آلرژی؟

 

اين سوال بسیار مهمی است که بیماران از پزشک معالج خود يا معالج فرزند خود می پرسند و بطور غلط جا افتاده است که اگر آسم بود یعنی بیماری شدید و غیر قابل درمان و کنترل می باشد. این مطلب اگر بطور علمی توسط پزشکان و بیماران مورد دقت قرار نگیرد، چقدر می تواند موجب بدتر شدن بیماری و ایجاد ترس واهی و یا خوش خیالی واهی برای بیماران گردد. براي شروع ابتدائاٌ مقايسه اي بين آلرژي و عفونت:

این روزها تعداد افرادی که به آلرژی های متفاوت مبتلا میشوند ، افزایش یافته است . بویژه آنکه آلرژی باعث می شود فرد بیشتراز دیگران به عفونت های گوش و سینوس دچار شود . اگر خودتان ازآلرژی رنج می برید و یا یکی از نزدیکانتان به انرژی دچار است حتما می دانید و دیده اید که چه علائم و نشانه هایی با این وضعیت همراه هستند درضمن سایر مشکلات و بیماری ها مثل سردرد ، بدخوابی ، کاهش سطح انرژی بدن و افرایش حساسیت و زودرنجی را نیز به دنبال دارد . مواد شیمیایی که هر روز آن ها راوارد بدن خود می کنیم . نقش مهمی دراین زمینه دارند که در مورد آلرژی کاملاً مشخص و واضح است که آلرژی باعث می شود فرد بیشتر از دیگران به عفونت های گوش و سینوس دچار شود . در ضمن سایرمشکلات و بیماری ها مثل سر درد ، بدخوابی ، کاهش سطح انرژی بدن و افزایش حساسیت و زودرنجی رانیز به دنبال دارد . 

 

همان طور که تقریباً همه می دانیم جذب مقدار کمی میکروب و آلودگی برای بدن همه ما لازم است تا سیستم دفاعی بدنمان ساخته شود پس نباید تلاش کنید تا به طورکامل از آلودگی ها دور باشیم . 

 

اغلب داروهای آلرژی معمولاً بیشترین تاثیر را وقتی دارند که آن ها راقبل از اوج این داروها بانخستین علائم مصرف کنید . بعضی اینکه مصرف این دارو ها با نخستین علائم شروع شوند . وقتی که با یک آلرژی زا مثل گرد و غبار ، دانه ها ، علف و ... تماس برقرار می کنید سلول های دستگاه تنفسی هیستامین و سایرمواد شیمیایی را تولید می کنند که باعث باعث سوزش ، خارش ، عطسه و سایر علائم می شوند اگر در بدنتان دارو داشته باشید مانع ازآن می شوید که هیستامین واکنش های آلرژیکی شدید تری نشان دهد . مثلا شما می دانید هرسال چه موقع دچار عطسه و آب ریزش بینی میشوید و یک هفته تا 10 روز قبل ازبروز این علائم دارویی را که پزشکاتان تجویز کرده است مصرف می کنید و تا حدود زیادی علائم آلرژی رادر خودتان کنترل می کنید. اگر باوجود تمام کارهایی که انجام می دهید علائم بیماری درشما بهبود نمی یابد. از پزشکان بخواهید که آزمایش های بیشتری انجام دهد . اگر به طوردچار عفونت دستگاه تنفسی و سینوزیت می شوید ، باید بدانید که چه محرک های خاصی شما را به این وضعیت دچار می کنند تا از محرک هادوری کنید . 

 

این واکسن های برای تمام افراد درهرسنی مناسب هستند . البته تحقیقات نشان می دهند که واکسن های آلرژی فقط در 85 درصد افراد که دراثر آلرژی دچار تب می شوند . واکسن های آلرژی ترکیبی از مقادیر اندک ازبرخی آلرژی زاها هستند و وقتی که به طور تدریجی واردبدن فرد می شوند ، تحمل و مقاومت بدن را افزایش داده و حساسیت فرد را به هنگام رویارویی یا آلرژی ها به طور طبیعی کاهش می دهند . اگر درمرحله اول آلرژی هفته ای 1 تا 2 بار واکسن آلرژی به فرد تزریق شود . علائم حساسیت به طرز چشمگیری دراو کاهش می یابد . اگر نمی توانید واکسن راتحمل کنید ، از پزشکان بخواهید که به شما قطره مخصوص بدهد و آن را هر روز روی زبانتان بچکانید احتمالاً قطره آلرژی به اندازه واکسن آلرژی موثر نخواهد بود . 

 

این باور غلط درمیان مردم بسیار رایج است تا جایی که اگردرکودکی به آلرژی دچار نبوده اند ، خارش گلو ، عطسه وآب ریزش بینی بزرگسالی را اصلا به آلرژی ربط نمی دهند چرا که فکر می کنند دیگر دچار آن نخواهند شد . معمولاً آلرژی تا قبل از 30 سالگی بسیار شدت می یابند ، اما در بسیاری مواد نیز افراد بعد از 30 سالگی دچار آلرژی می شوند . دربرخی از افراد جوان ، علائم آلرژی برای چند سال ناپدید می شوند ، اما دوباره بعد از مدتی ظاهرمی شوند . اگر درکودکی به اگزما ، آسم ویا هر نوع آلرژی دیگر دچار بوده اید و برای مدتی از آن فارغ شده اید ، دوباره درآینده درگیر آن می شوید و اگر در خانواده تان کسی یا کسانی به آلرژی دچارند ، احتمال آنکه شما نیز دچار آن شوید زیاد است . اگر هیچ گاه آلرژی نداشته اید ولی حالا به طور ناگهانی دچار عطسه و آب ریزش شده اید ، ممکن است یا دچار آلرژی شده و یا اینکه سرماخوردگی باشید .اگر دچار آلرژی شده باشید ، علائم دیگری مثل خارش گلو ، ریزش اشک از چشم ها و ... رانیز تجربه می کنید . البته این علائم در سرماخوردگی نیز می توانید بروز کنند ، بااین تفاوت که در سرماخوردگی علائم تقریباً بعد از دوهفته کاملاً ازبین می روند ، ولی در حساسیت همچنان ادامه دارند . 

 

حساسیت داشتن به یک چیز شما را مستعد ابتلا به حساسیت های دیگر نیز می کند ، مثلا افرادی که به برخی گروه های خاص حساسیت دارند ، به برخی از غذاهای گیاهی و پروتئین های مشابه نیزحساسیت دارید . با خوردن گیاهی و پروتئین های درخت توس حساسیت دارید ، با خوردن سیب وحشی ، هلو ، گلابی ، هویج ، بادام و توت ها نیز دچار خارش دهان و گلو می شوید ، مخصوصاً در فصل گرده افشانی ، بنابراین سال گذشته این تجربه راپشت سر گذاشته اید ، امسال نزدیک فصل فصل گرده افشانی دقت نداشته باشید از میوه هایی که ایجاد حساسیت می کنند ، نخورید. درضمن ، یک راه دیگر برای کاهش حساسیت به این میوه ها ، پوست گرفتن آنها و یا پختن آنهاست ، زیرا پروتئین ها اغلب درپوست میوه ها هستند و پختن آن ها نیز باعث تغییر پروتئین ها می شود . 

 

 

همانطور که گفته شد در پاکیزگی نباید وسواس بیش از حد بخرج داد امل دراینجا به برخی از اصول بهداشتی که رعایت آنها در پیشگیری از آلرژی موثر است اشاره می شود : 
-در هفته ا تا 2 بارخانه را جاروبرقی بکشید . جاروبرقی باید حتما فیلتر HEPA داشته باشد تا اجزای ریز و گردو غبار دوباره از دستگاه درمحیط خانه پخش نشود وازکیسه های دوتایی استفاده نشود . 
-حتما درآشپزخانه پنجره ها راببندید تا گرده های ریز گیاهان ، درختان و سایر چیزها وارد خانه تان نشود و حتما کفش هایتان را نیز بیرون از خانه درآورید تا مواد آلرژی زا وارد خانه نشوند . 
*ملحفه و روبالشتی ها را هفته ای یک بار با آب گرم بشویید 
*بعد از ظهر ها دوش بگیرید تااین مواد ریز و گرد وغبارها رابا خود به تختخوابتان نبرید . 

شباهت ها با عفونت

1)امروزه خوشبختانه آلرژی یکی از رشته های طب محسوب می شود چون رشته عفونی 
2)در هر دو دفاع ايمني بدن انسان درگير مي باشد بطوريكه اگر دفاع بدن نبود نه فرد زنده بود و نه بيماري ايجاد مي شد. 
3)در هر دو در هر عضوی از بدن بیماریهای گوناگونی ایجاد می کنند که با پیشرفت علم شناسايي تعداد بیماریهای آلرژی و یا عفوني یک عضو رو به ازدیاد می باشد. 
4)هر دو توسط يك عامل خارجي از بدن شروع مي شود(اتيولوژي خاصي دارند) 
5)آلرژی چون عفونت به حالاتی از وضعیت بدن انسان اطلاق می گردد که فرد از تعادل (سلامت) خارج شود و علائم آزار دهنده به حدی می رسد که آن فرد را بیمار محسوب می کنند و ياعلائمي فرد پيدا مي كندكه از ديد جامعه (حالت عرفي) غير طبيعي تلقي مي گردد. 
6)هر دو مي توانند حاد-مزمن- تحت حاد و يا بدون علائم ظاهر شوند. 
7)عوامل ايجادكننده ه دو مختلف،گوناگون و غيرقابل شمارش مي باشند. 
8)عوامل ايجاد كننده قابل شناسايي و تقسيم بندي هستند. 

 

1)آلرژی و عفونت هر دو به دفاع بدن بر می گردند که در عفونتها، دفاع به جا ولی در آلرژی ناخواسته می باشد. 
2)عوامل آلرژی به خلاف عوامل عفونی مهاجم نبوده و برای خیلی از افراد بي ضرر محسوب می شوند. 
3)بر خلاف عفونتها حالت آلرژی در افراد با ژنتیک خاص که استعداد لازم برای شکسته شدن خاصي از سیستم ایمنی داشته باشند رخ می دهد،عفونت براي همه انسان ها مي تواند رخ دهد. 
4)عفونت قدرت تهاجمي آن عامل عفوني مهم ترين فاكتور ايجاد علامت است ولي در آلرژي واكنش سيستم ايمني بدن عامل اصلي ايجاد علائم است كه در چه مسيري و با چه شدتي در بدن اعمال شود. 
همانگونه که عوامل مهاجم عفوني انواع گوناگونی چون ویروسها- باکتریها و ... دارد عوامل غير مهاجم آلرژی هم گوناگون هستند و همینطور که از یک ویروس انواع فراوانی قابل شناسایی است یک ماده بی ضرر(براي عده اي) که بعداً آلرژن خوانده می شود می تواند اجزا فراوانی داشته باشد که در افراد گوناگون بیماریهای مختلف ايجاد كند حتي در یک عضو و تقریبا می توان گفت که نه تنها انسان بلکه بیماری خود او نیز Unique (منحصر به فرد) می باشد ولی ما مجبوریم بر شباهتها تأکید کنیم و برای فهم ساده تر آنان را یک نوع بیماری بنامیم و در آموزش از این ساده سازی استفاده کنیم.

 

آلرژی در یک عضو می تواند به طریقه های گوناگونی ایجاد شود که بطور کلاسیک و واضح چهار طریقه در کتب پزشکی به آنها اشاره می شود. (ژل و كومبس) ولی تعداد فراوان بیماریها که ترکیبی از این چهار طریقه هستند و یا در فرم کلاسیک قرار نمی گیرد بسیار زیاد است و تقسيم بندي جديدي را مي طلبد. 

تقسیم بندی دیگری نیز برای آلرژی انجام می دهند که اگر سابقه فامیلی مشخص یا میزان IgEسرم بالاتر و آلرژن قابل شناسایی داشته باشند آن را فرم آتوپی و غیر از آن را هرچه باشد غیر آتوپي می نامند (كه بسيار ناقص مي باشد) صرف پرسیدن تاریخچه فاميلي برای بررسي سیستم ژنتیک انسان هرچند لازم می باشد ولی کافی نمی باشد و اینکه IgE سرم را ملاک آلرژی قرار دهیم که حتي در دیگر حالات عفونی و غیر عفونی بالا می رود و از طرفي برخی که بطور قاطع آلرژی دارند ولی IgE آنها بالا نمی رود حتي با تست پوستي مثبت نشان می دهد که تکیه گاه خوبی نمی باشد.